Wielka Portugalska Wycieczka: Fatima- dwie twarze znanego sanktuarium

Wizyta w Fatimie wydaje się być obowiązkowym punktem programu podczas zwiedzania Portugalii przez każdego katolika. Dlatego my również skorzystałyśmy z możliwości odwiedzenia Fatimy podczas Wielkiej Portugalskiej Wycieczki.
Jedno z ważniejszych dla katolicyzmu miejsc znajduje się około 130 km od Lizbony. Nazwa miejscowości była zarazem imieniem ukochanej córki proroka Mahometa, która przez wyznawców Islamu uważana jest za najdoskonalszą kobietę. Paradoksalnie miejsce będące arabskim imieniem stało się świętym miejscem dla katolików.

Zanim miejscowość stała się celem niezliczonych pielgrzymek, miejscem odwiedzanym przez 5 milionów pielgrzymów rocznie, jej  mieszkańcy trudnili się głownie rolnictwem. Do tej grupy należeli również pastuszkowie Łucja, Franciszek i Hiacynta. Według ich świadectwa w 1917 r objawiła się im Matka Boska. Podczas objawień, które powtarzały się przez kilka miesięcy przekazała pastuszkom swoje orędzie. Informacje przekazane pastuszkom przez Matkę Boską określane są jako Tajemnice Fatimskie. Już kilkanaście lat po fatimskich objawieniach, w ich miejscu, powstały pierwsze hotele. Obecnie jest to jeden z węzłów komunikacyjnych i miejsce o bardzo rozwiniętym przemyśle hotelarskim w regionie. Rozwój turystyki religijnej przyczynił się do wzrostu roli Fatimy na turystycznej mapie Portugalii.

Przed naszą wizytą w Fatimie przyjaciele uprzedzili nas, że jest to dziwne miejsce, wywołujące mieszane uczucia. Jako, że odwiedzałyśmy już Częstochowę, Łagiewniki i Rzym, byłyśmy przekonane, że nic nie jest w stanie nas zaskoczyć. Wszystkie miejsca odwiedzane przez pielgrzymów mają podobną specyfikę. Jednak to co zobaczyłyśmy w Fatimie, zdecydowanie nas przerosło.

Do miejscowości przyjechałyśmy po zmroku. Nasz hotel znajdował się tuż przy sanktuarium. Nasz plan zakładał wzięcie udziału w nabożeństwie różańcowym, które odbywa się przy Kaplicy Objawień codziennie o 21. Plac przed fatimskim sanktuarium jest ogromny. Bazylika Matki Boskiej Różańcowej z Fatimy wznosząca się na szczycie wzgórza, stanowi serce sanktuarium. To właśnie w tym miejscu według świadectwa pastuszków objawiła im się Matka Boska. Jest to miejsce, w którym znajdują się grobowce Hiacynty, Franciszka i Łucji. W pobliżu bazyliki znajduje się kapliczka upamiętniająca objawienia. W przeciwnym końcu placu ulokowana została nowa świątynia- Kościół Trójcy Przenajświętszej. Budowla całkowicie odbiega od strzelistych, wertykalnych form większości znanych nam świątyń. Przypomina raczej wielką salę wykładową. O jej rozmiarach świadczy fakt, że wewnątrz znajdują się miejsca siedzące dla 8633 wiernych, co sprawia, że jest jednym z największych kościołów świata!

Obok nowego kościoła znajduje się pomnik, będący miłym akcentem dla wiernych przybyłych z Polski i nie tylko. Pomnik papieża Jana Pawła II wykonany został przez polskiego rzeźbiarza, twórcę wielu papieskich pomników- Czesława Dźwigaja.

My wizytę w fatimskim sanktuarium rozpoczęłyśmy od wspomnianej wcześniej Kaplicy Objawień. To właśnie tam odbywa się wieczorne nabożeństwo. Mimo, że przybyłyśmy do kaplicy dużo wcześniej, wszystkie miejsca siedzące były już zajęte. Miałyśmy dużo szczęścia, że udało nam się zmieścić w kaplicy, ponieważ w trakcie różańca pogoda zaczęła płatać figle i z nieba zaczął padać ulewny deszcz. Nie zniechęcił on wiernych, którzy bardzo licznie zgromadzili się zarówno w kaplicy jak i w jej otoczeniu. Podczas różańca, rozważanie każdej tajemnicy przygotowali wierni z innego państwa. Udział w nabożeństwie był dla nas ważnym duchowym przeżyciem. Dlatego też skoncentrowałyśmy się na modlitwie i przezywaniu nabożeństwa w poczuciu międzynarodowej wspólnoty i zrezygnowałyśmy z robienia zdjęć. Wieczór w Fatimie pozwolił nam zobaczyć sakralną stronę sanktuarium. Po wschodzie słońca mistyczna atmosfera gdzieś zniknęła, a jej miejsce zastąpiła komercja i to w najgorszym wydaniu. Fatima jest miejscem, gdzie równowaga między sfera duchową, a materialną jest zdecydowanie zaburzona. Ilości sklepów oferujących sakro-gadżety jest zbyt duża i przysłania prawdziwy cel wizyty w sanktuarium. Rozumiemy, że pielgrzymi chcą zabrać z sobą choć cząstkę sacrum- w postaci figurki Matki Boskiej Fatimskiej, medalika lub różańca. Ale to co dzieje się w Fatimie, wydało nam się zdecydowaną przesadą. Różańce z paciorkami wyglądającymi jak małe piłki nożne lub koraliki z okiem proroka ostatecznie przekreśliły pozytywne wrażenia z pierwszego wieczoru w Fatimie.

Bardzo nie spodobało nam się również miejsce, w którym do wielkiego paleniska wierni wrzucają świece i narządy wykonane z wosku. Chyba wiszące na straganach woskowe nogi, żołądki i wątroby zszokowały nas najbardziej. Wydaje nam się bowiem, że jeśli w coś szczerze wierzymy to gigantyczne woskowe formy nie są potrzebne do wyrażenia tego.

Fatima, która jest jednym z ważniejszych miejsc dla katolików wywołała u nas mieszane uczucia. I tym razem nasi przyjaciele mieli rację, gdy uprzedzali nas, że będzie to dziwna wizyta. Mamy jednak nadzieję, że po pewnym czasie wspomnienia komercyjnej twarzy Fatimy zatrą się na rzecz duchowych przeżyć jakie stały się naszym udziałem podczas wieczornego nabożeństwa w Fatimie.

A visit in Fatima seems to be an important place to visit for every Catholic tourist, who is travelling in Portugal. We also decided to visit Fatima during our Big Portugal Trip. One of the most important places for Catholicism is situated 130 km from Lisbon. and about 40 kilometers from the seaside. Fatima was a name of one of Muhammad daughters. Fatima was his favorite daughter and she became a perfect woman in the world of Islam. Her hand is a religious symbol. Muslims are celebrating birthday of Fatima during holy month- Ramadan, on the 20th day of it. A town which has Arabic name became a holy place for Christians. The beginning of this phenomenon took place in 1917. Three pastures Lucia, Francisco and Jacinta announced apparitions of Our Lady. During these apparitions Madonna told them information described as Three Secrets of Fatima.

The apparitions completely changed the life of inhabitants of Fatima and the situation in the region. Fatima became a place of Our Lady's cult. It was a reason to economic  development. People living in Fatima found that selling souvenirs and religious objects can bring them more benefits than working in the agriculture. The first hotel in Fatima was established just few years after apparitions.

In the place of apparitions, there is a chapel which was built just 2 years after apparitions. The heart of a sanctuary is a there is a church dedicated to Our Lady. A church was designed by an architect Gerard van Krieken. It was built in 1953. Inside the church there is a sculpture of Our Lady made as she was described by the oldest of children, Lucia.

One of the newest object in Fatima's sanctuary is a new huge church built in 2004-2007. It is one of the biggest churches in the world. Outside the church there is a statue of Pope John Paul II made by a polish sculptor Czesław Dźwigaj.

Before we went to Fatima our friends told us that it is a very strange place. We vistited Jasna Góra and Łagiewniki in Poland and Vatican City so we thought that nothing can surprise us. Of course we weren’t right…

We came to Fatima at night. We started our visit with participating in an international rosary in Chapel of Apparitions. It was interesting because people from different countries created a community praying together. . For us it was a spiritual experience so we decided not to take pictures.

After a nice evening in Fatima, what we saw in the morning surprised us. A spiritual, religious face of Fatima was covered by its commercial face. The amount of shops offering souvenirs from Fatima is shocking. What is even more strange, you can buy there nearly everything with an image of Our Lady. We were surprised when we noticed a rosary which has beads looked like small football balls. Another interesting place of Fatima’s sanctuary is a huge hearth were believers put candles of a shape of part of human body praying. We don't think these huge wax sculpture are needed to express your faith.

This time our friends were right again. Fatima is a strange place. But we hope that we will forget a commercial face of sanctuary and the next time we will come back there with our thoughts we will remember just spiritual experience of the evening in Fatima.